سیستان سرزمین شگفتیها و مهد دلیران

فرارسیدن بهار و فصل شکوفائی و طراوت و نوروز باستانی را به همراهان وبلاگ کشکول تبریک میگویم.

طبیعت نو میشود.چرا ما نو نشویم؟

وبلاگ کشکول شما را به سفر به زابل دعوت میکند.

بهار و ایام نوروز ،فصل و ایام خوبى است براى تماشاى همه دیدنى هاى سیستان و بلوچستان، از شمالش گرفته تا جنوب.

 وقتى به دریاى عمان مى رسید ، مى توانید طولانى ترین غروب را در ساحل این دریا به تماشا بنشینید.

اگر به سمت زابل حرکت کردید علاوه بر سیر و سیاحت ،بازار زابل را هم گشتی بزنید و پس از خرید ارزان از این بازار، سراغ آتشکده کرکو را بگیرید( نترسید خیلى دور نیست).

 در اوایل بهار هوا خوب و معتدل است، در نتیجه گرماى منطقه شما را اذیت نخواهد کرد. آتشکده کرکو یک آتشکده دوره ساسانى است و در روستاى کرکو از توابع شهرستان زابل قرار دارد. براساس مدارک موجود از زرتشتیان، این آتشکده داراى جایگاه ویژه اى است.

 اما در همان حوالى در ۷۵ کیلومترى زابل بزرگ ترین شهر تاریخى و سفالى ایران قرار دارد که با نام شهر سوخته معرفى مى شود. گشت و گذار در شهر سوخته شما را به حال و هوایى مى برد که توصیف کردنى نیست. مراقب باشید زیر گام هایتان تکه هاى سفال هایى را مى یابید که متعلق به ۴۵۰۰ سال پیش است. لطفاً هوس سوغات آوردن این سفال ها را از سرتان بیرون کنید.

 باز هم در ۴۴ کیلومترى زابل محوطه تاریخى دهانه غلامان قرار دارد. این شهر مربوط به دوره هخامنش است. مطمئن باشید آنقدر از این شهر عکس یادگارى خواهید گرفت که یک آلبوم پر خواهید کرد.

 اگر تا پایان تعطیلات در این سرزمین افسانه اى و اسطوره اى ماندید منتظر مراسم سیزده بدر در این خطه بمانید.

در سیستان در ایام نوروز و سیزدهم فروردین به کوه خواجه و زیارت خواجه غلطان مى روند و به اجراى مراسم مذهبى و جشن و سرور مى پردازند. این مراسم به احتمال ملهم از عبادت مذهب مزدیستى بوده است که هنوز دو هفته بعد از نوروز اجرا مى شود.

سیستان که رفتید سوغات فراموش نکنید. سوزن دوزى و هنر طلاسازى در این دیار معروف است. بدون سوغات برنگردید.

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

الف: در باره مهمان و مسافر

-         پشت سر مسافر ظرفی پر آب کرده، می پاشند و بدین وسیله جای او را سبز می خواهند که مسافر به سلامت باز خواهد گشت.

-         پشت سر مسافر جاروب نمی کنند و معتقدند که که مسافر باز نخواهد گشت.

-         هر گاه گربه از دور وارد شود و خود را تکان دهد و اعضایش را کش دهد ،می گویند مهمان یا مسافر می آید.

-         اگر در مورد مسافری که از رفتنش دیر شده باشد،صحبت شود و یکی از اعضاء خانواده عطسه بزند، آن مسافر به خانه بر می گردد.

-         اگر شمه چای(تفاله) روی پباله بالا بیاید برای صاحب خانه مهمان می آید، و اگر تفاله چای بزرگ و طویل باشد مهمان قد بلند و اگر شمه کوتاه و ریز باشد مهمان کوتاه قد خواهد بود، و هر گاه دو یا سه پر چای روی پیاله بیاید تعداد مهمانان زیاد است.

-         اگر پیش روی مسافر هنگام بیرون رفتن از منزل مرد یا زن نجس بیاید سفر بد فرجام است.

-         پیش روی مسافر بعد از بیرون آمدن از منزل یا قریه اگر روباهی بیاید سفر نیک فرجام است.

-         اگر قند ناخودآگاه درون چای بیفتد می گویند مهمان می آید.

-         کسی که به عزم مسافرت از منزل بیرون می آید، نباید پشت سرش صدا زد شگون بد دارد.

-         پشت سر مسافر گریه میمنت ندارد.

ادامه در مبحث بعدی

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

استان سیستان و بلوچستان از لحاظ طبقه بندی اقلیمی در ناحیه اقلیمی بیابانی و خشک می باشد.

در یک تقسیم بندی کلی می توان گفت مناطق ایرانشهر ، زابل و باهوکلات ، آب و هوای بیابانی و ناحیه زاهدان در مرز بین اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی قرار گرفته است. مناطق سراوان ، خاش ، چابهار ، آب و هوای نیمه بیابانی و ناحیه کوهستانی بم پشت در جنوب سراوان و امتداد آن به طرف مشرق تا کوههای بشاگرد ، آب و هوای معتدل دارند .

میزان نزولات در مناطق مختلف معمولاً بین 130-70 میلیمتر می باشد . در سال بارندگی گاه موجب ایجاد سیل و خسارت شدید میگردد ولی در صورت مهار سیلابها امکان توسعه کشت افزایش می یابد.

در تابستان حداکثر حرارت شهرستانهای ایرانشهر و زابل به 50 درجه سانتیگراد می رسد . شهرستانهای دیگر حرارت پائینتری دارند . حداقل درجه حرارت زمستان در زاهدان و خاش معمولاً 8-7 درجه سانتیگراد زیر صفر و هر چند سال یکبار تا 18- درجه سانتیگراد نیز نزول می کند . زاهدان سردترین و ایرانشهر گرمترین شهرهای استان است.

در نواحی جنوبی و ساحلی استان یعنی تا شعاع حدود 150 کیلومتری از ساحل دریا در زمستان درجه حرارت شب و روز بین 25-10 در جه سانتیگراد متغیر بوده و این ویژگی همراه با رطوبت نسبی 95-50 درصد در طول سال استعداد فراوان تولید محصولات گرمسیری و سبزیجات غیر فصل را فراهم نموده است . همچنین این نوسانات رطوبت و وجود بادهای موسمی همچون بادهای معروف به صد و بیست روزه و باد هفتم یا گاوکش و ریزش جوی و اختلاف دما در 24 ساعت به استثنای نواحی معتدل سواحل دریای عمان شرایط خاص اقلیمی ، پوشش گیاهی و جانوری مناظر بدیعی را به وجود آورده است.

                                         تا دیگر بار

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

قسمت های مختلف شهر سوخته زابل که بهشت باستان شناسان نام گرفته بشرح ذیل است:

منطقه بزرگ مرکزى

این منطقه از سوى غرب، جنوب و شرق با گودال هاى عمیقى از بخش‌هاى دیگر جدا شده است و کهن ترین اشیاى به دست آمده در آن تعلق به لایه ۲۷۰۰ پ.م است. این تداوم حداقل تا لایه ۱۳ (یعنى ۲۳۰۰پ.م) ادامه دارد. وسعت این منطقه به ۲۰ هکتار مى‌رسد.

منطقه مسکونى شرقى

بلندترین قسمت‌هاى شهر سوخته (۱۸ متر ارتفاع از سطح زمین‌هاى اطراف) در آن قرار دارد. تمام آثار مربوط به دوره دوم استقرار در شهر سوخته، با مساحتى برابر ۱۶ هکتار در این قسمت به دست آمده است.

قسمت شمال غربى

منطقه صنعتى بوده و در آن وسایل و ابزار سنگى و سنگ لاجور به مقدار زیاد به دست آمده است. بلندترین قسمت این بخش ۵/۱۲ متر از سطح زمین‌هاى اطراف ارتفاع دارد و آثار یافت شده در آن تعلق به دوره‌هاى سوم و چهارم استقرار شهر سوخته است.

قسمت جنوب غربى

شامل گورستانى با مساحتى بالغ بر ۲۵ هکتار است. سطح آن پوشیده از شن و روى آن هیچ‌گونه آثار باستانى دیده نمى‌شود. وسعت این گورستان به خودى خود، براى دوران مفرغ، گورستانى بزرگ و براى محوطه‌اى به بزرگى شهر سوخته، گورستان کوچکى به شمار مى‌آید. در سال ۱۳۷۶ توسط آقاى دکتر سجادى در این منطقه، بررسى‌هاى باستان‌شناسى صورت گرفت. حاصل این بررسى کشف انواع قبور، اسکلت انسان، ظروف، پارچه، دانه‌هاى گیاهی، غلات و وسایل چوبی، حصیر، پارچه، حشرات و مواد دیگر بود. این آثار مربوط به دوران ۲۴۰۰ تا ۲۶۰۰ پیش از میلاد است.

                              تا بعد

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

هنرهای دستی در استان اهمیت ویژه ای داشته و نقش مهمی در ایجاد اشتغال و تأمین درآمد سکنه ایفا می کند.

 این هنرها نشأت گرفته از خصوصیات اخلاقی و اجتماعی مردم می باشد. صنایع دستی بیشتر در نقاط روستایی و توسط زنان و دختران انجام گرفته و مخصوصاً در فصل زمستان رونق بیشتری می یابد.
مهمترین انواع صنایع دستی استان عبارتند از: سوزن دوزی بلوچی، قالی و قالیچه، سکه دوزی، حصیربافی، سفال سازی، جواهرسازی، خراطی، پلاس بافی، خامه دوزی، پارچه بافی سنتی و ساخت ادوات موسیقی.

 در این بین سوزن دوزی به جهت ظرافت و تنوع و کاربرد متفاوت آن، قالی و قالیچه به جهت رواج دامپروری، با کیفیت و نقوش زیبای آن، سکه دوزی به جهت استفاده در جشن ها و عروسی ها و تنوع زیاد، سفال سازی به جهت استفاده از دست و عدم بکارگیری ابزار مدرن با سابقه ای بسیار طولانی و حصیربافی به جهت فراوانی نخل وحشی و تنوع محصولات از جایگاه و جلوه خاصی برخوردار می باشند.

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

موسیقی سیستان و بلوچستان از جمله هنرهایی است که به جهت شرایط خاص استان، شاخص تر از دیگر استان ها، طی سالیان دراز گرما بخش شادی و شور مردم این سامان بوده است. سازهایی مثل قیچک، رباب ، بنجو، تنبورک، دهلک و سازهای ضربی، مانند طشت و کوزه که خاص منطقه است، وسعتی در خور توجه به موسیقی این خطه داده و به همراه دهل و سرنا از دیگر سازهای رایج، بویژه در منطقه سیستان، رونق افزای محافل جشن سرور می باشد.

از انواع موسیقی در استان می توان موسیقی های رزمی ، مجلسی، عرفانی و بزمی را نام برد، که بیان کننده غم ها، شادمانی ها، حماسه ها و روحیه فداکاری، تقوی، وفای به عهد، حب وطن و میهمان نوازی مردم استان است.

ادامه دارد

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

طول خط اصلی از مرز میل 72 تا زاهدان 6/94 کیلومتر و خطوط فرعی مانوری 6/8 کیلومتر می باشد.

در این محور شش ایستگاه وجود دارد که با ایستگاه های تشکیلاتی زاهدان و میرجاوه به هشت ایستگاه بالغ می گردد . ایستگاهها به ترتیب از قسمت زاهدان عبارتند از: زاهدان _ لار _ پدگی _کچه رود _ چهار صوله _ خان محمد چاه_ بوگ و میرجاوه

ناوگان مسافری و باری راه آهن استان از طریق راه آهن کویته پاکستان تأمین و

 اعزام می گردد.

اهم کالاهای صادراتی از طریق راه آهن استان عبارتند از : گوگرد ، فوتس آیل ، رناس ،  گل گاوزبان ، گشنیز ، پارافین ، گریس ، قیر ، عناب ، گل سرخ ، وازلین ، فورفورال ، داروی گیاهی ، نخود ، چای ، واکس ، استرالت میباشد.

با اتصال راه آهن کرمان به زاهدان شرق کشور به غرب کشور اتصال و ترانزیت کالا به تمام ملوک انجام خواهد شد.

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

تنوع اقلیم، آب و هواى گوناگون، حاصلخیزى أراضی و آفتاب فراوان، استان سیستان و بلوچستان را در منتهى ألیه جنوب شرقی کشور از شگفتىهاى ویژه اى برخوردار کرده است. سیستان و بلوچستان سرزمین نخل هاست، پهن دشتِ آفتاب عشق است. اگر چه سوزان اما امیدبخش و زندگىساز.

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

   مجموعه اقوام ساکن در استان سیستان و بلوچستان به همراه سنن و شیوه خاص زندگی، زندگی ایلی با الگوی سکونت و آداب و رسوم ویژه، از جاذبه های چشم نواز استان است.  

برخی از اعیاد و مناسبت ها مورد توجه بیشتر می باشد. ازجمله اعیاد مذهبی قربان و فطر بسیار با شکوه برگزار می شود و عید نوروز جایگاه آنها را ندارد.

 در برپایی مجالس شادی، دهل و سرنا و چوب بازی، رونقی خاص داشته و جشن برداشت محصول نیز در بعضی نقاط برگزار می شود .

 در مجالس عزاداری با توجه به گرایشات دینی، مذهبی، حضوری پررنگ از آشنایان مشاهده شده و پیوندی محکم را به نمایش می گذارد.

 پوشش مردان را اغلب پیراهنی بلند و شلواری گشاد با چینهای متفاوت و عمامه ای بر سر و پوشش زنان را پیراهن هایی بلند به همراه سوزن دوزی ها، خامه دوزی ها و سرمه دوزی های هنرمندان، چادر و زیورهای مختلف ( در بلوچستان ) تشکیل می دهد.

 مردم به دامداری و کشاورزی علاقه داشته و معمولاً در کنار هر شغل دیگری از این دو نیز بویژه در نقاط روستایی استفاده می برند.

                                تا مطلبی دیگر در این باب

کلمات کلیدی : سیستان شناسی

در گذشته ای دور، حدود ده قرن پیش، اختراع و پیدایش آسیاب بادى در سیستان، این منطقه را زبانزد و شهره عالم نمود.

به روایت مورخین و جغرافى نویسان آن روزگار، آسیاب بادى از ایران و از راه افغانستان، هند، چین به اسپانیا و فرانسه و پرتغال رفت. و تنها در ساخت آن تغییراتى حاصل شد. با این ابتکار سیستان که از آن به عنوان انبار غله کشور یاد مىشد به سرزمین آسیاب هاى بادی مشهور گشت.

مسعودى درباره سرزمین آسیاب هاى بادى بیشتر سخن مىگوید. سگستان، سیستان سرزمین شن و باد است. در آنجا باد آسیاب ها را به گردش در مىآورد و آب را از رودخانه بالا مىکشد و زمین ها با این آب آبیارى مىشود. در هیچ نقطه جهان بیشتر از سیستان از باد استفاده نمىکنند و الله اعلم.

 استخرى مىنویسد در آنجا بادهاى شدیدى مىوزد، به طورى که به واسطه این بادها، آسیاب هاى ساخته شده، با باد مىگردد.

از جمله نقاطى که تا کنون بقایاى آسیاب بادى در آن پابرجا است، ۸۰۰ مترى قلعه مچى در ناحیه حوضدار جنوب غربى شهرستان زابل است که آثار تزئینات خشتی، جدار و نماى خارجى آن گویاى هویت تاریخى آن است.

کلمات کلیدی : سیستان شناسی