سیستان سرزمین شگفتیها و مهد دلیران

 

1- جاذبه
های طبیعی:

1-1-مجتمع بقیه الله الاعظم
چاه نیمه؛ سجاده نماز نیایشگرانیست که با روح سبزهستی پیوندی جاوید یافته و هم
اهنگ با نواهای حیاتبخش نواخته شده از مشیت الهی در پهنه گیتی گامهای ماندگار از
خود بیادگار می گذارند.اراده
های بلندی که جانشین خدا در زمین اند وبه انسان و زمین مرده حیات معقول می بخشند
ومشعل دانایی وتوانایی فرزندان پاک سرشت پرورده در دامان مادران ایران زمین را در
گذرگاه ابدیت دست به دست می کنند.

چاه نیمه تجسم عینی اراده
ایست که با روح خردمند وافرینشگر هستی پیوند یافته و جهت گیری سبزو روشنی از
الگوهای برنامه ریزی؛ خدمت؛ خستگی ناپذیری وتلاش برای تمامی دیدگاهای موافق با
توسعه منطقه است. چاه
نیمه یکی از جاذبه های منطقه است که ضرورتا در فرایندبرنامه نویسی گردشگری جایگاه
واقعی اش باید دیده شود.

1-2- دریاچه هامون

با شکوه و فر هست شده از
مشیت اهورامزدا خداوندخردودانایی با رسالتی اساطیری در بهروزی ورستگاری ایرانیان
در فرجام گیتی است.

دریاچه هامون وکوه خواجه
از سه منظر متنوع با هدف واحدگردشگری منطقه پیوند می یابد:

الف: از منظر جاذبه های زیست محیطی
واقتصاد معیشتی عشایر وصیادان منطقه.این دریاچه بزرگترین تالاب اب شیرین در خاورمیانه است که از
وسعت تقریبی ششصدهزار هکتاری ان چهارصد هزار هکتار در خاک ایران قرار می گیرد وبا
نگاه توسعه وتثبیت اب در ان زمینه منحصر بفردی از توانمندیهای طبیعی فرهنگی؛ ورزشی
فراهم می شود.

ب: از نگاه اثار تاریخی منحصربفرد از
دوران اشکانی-ساسانی

پ: از دیدگاه مذهبی با ارایه برنامه
مطالعه شده برای تحریک انگیزه ‌ های مذهبی مسلمانان:؛ مسحیان وبویژه زرتشتیان برای
ملاقات ‌ در یاچه هامون وکوه خواجه.

3 - بادهای 120 روزه

4- بیابان وکویر؛ در ایستگاه
تفریحی شهر سوخته با اماده ‌ سازی گروهای شتری علاوه بر شتر سواری ‌ ‌ وبیابانگردی
با همین تور اثار تاریخی منطقه حوض ‌ ‌ دار تا رام رود رامی توان بازدید کرد.

2- جاذبه
های روستایی:

با عنایت به پیشینه های
تمدنی ریشه دار سیستان وتوالی تاریخی انها از شهر سوخته تا به امروزوزنده بودن
بافت اجتماعی –اقتصادی
ومعماری این روستاها از نگاه گردشگری وتقویت بنیه های اقتصادمعیشتی می توان برنامه
ریزی کرد:

1-2-شناسایی وساماندهی
چندروستا مانند دولت اباد؛ سه کوهه؛ خمک؛ گوری؛ قلعه نوو..ارایه ‌‌ خدمات رفاهی و اقامتی به
توریست علاقه مند به

ساختار اقتصادی واجتماعی
زنده روستا.

2-2-نگهداری بافت معماری سنتی
وترغیب مردم در استفاده ‌ ‌ از لباسهای سنتی در این روستاها.

3-2-تشکیل خانه های گردشگری
در هر روستا برای دادن ‌ ‌ اموزش ؛ کنترل فضاهای اقامتی روستایی ؛ رسیدگی به ‌ ‌ مشکلات احتمالی و..

4-2-فعال کردن صنایع دستی
روستایی وبازار فروش ‌ ‌ محصولات.

5-2-تعریف مناسبات کدخدا منشی
در هر روستا برای

‌ بازدیدگردشگر واشنایی با
شیوه های حل اختلاف ‌ ‌ ورسیدگی به مشکلات مردمی

6-2- امادگی برای برگزاری
جشنهای سنتی مثل عروسی؛ ‌ ‌ رقص چوب وشمشیرو.

3- جاذبه
های زندگی عشایری

بافت زنده واجتماعی
عشایرکوچرو ومناسبات اقتصاد ‌ ‌ معیشتی؛ اداب ورسوم و.. برای انسانهای جوامع صنعتی ‌ ‌
ومحاصره شده در امواج عصر ارتباطات نوعی ارتباط با ‌ ‌ شاخصه های اصیل زندگی بشری
و لمس واحساس ‌ ‌ پیوندهای طبیعی ودست نخورده ایست که در مناسبات ‌

بغرنج وپیچیده صنعت
والکترونیک مجالی برای اندیشیدن به انها نیست واین می تواند به عنوان یک جاذبه در فهرست
برنامه های بزرگ گردشگری لحاظ ‌ ‌ شود.

هرچند در دیدگاههای
اجرایی واداری موجود در منطقه برای سرویس دهی منظم بهداشتی ؛ اموزشی؛ مخابرات و… ‌ هدف اسکان ویکجا نشینی
عشایر تعریف شده ولی دیدگاه ‌ ‌ این مقاله به دلایل ذیل مخالف هدف فوق می باشد:

-در طرح اسکان یک چرخه اقتصادی طبیعی
که ریشه در ‌ ‌ تکاپوهای مثبت زندگی بشری دارد غیرطبیعی حذف می ‌ ‌ شود.

-جایگاه تاریخی عشایر حداقل از منظر
اقتصادی همیشه به ‌ ‌ عنوان یک جامعه مولد وخودکفا مطرح بوده و در چرخه ‌ ‌ مناسبات اقتصادی ملی دارای تراز مثبت وتاثیرگذاری بوده ‌ ‌ است که با طرح
استقرار این چرخه طبیعی حذف ویا ‌ ‌ حداقل از بازدهی اصلی خویش می افتد

-در طرح اسکان به دلیل قرارگرفتن
اجباری دریک قالب ‌ ‌ مصنوعی دچار بحران هویت به دلیل تغییر ساختارهای ‌ ‌ اجتماعی
وگرفتار ناهنجاریهای رفتاری به دلیل ازهم ‌ ‌ ‌ گسختگی اقتصادمعیشتی خواهند گردید
که برای کنترل ‌ ‌ انها هزینه های زیادی باید صرف گردد.

- بسیاری از سنت های ریشه
دارزندگی عشایری نابود خواهد ‌ گردید.

پیشنهاد می گردد:

- برنامه ریزی کلا ن برای
حفظ یک چرخه ریشه دار با ساختارهای اقتصادی اجتماعی مولد وخودجوش ویا حداقل برای
حفاظت بخشهایی ازان لحاظ شود.

برای تقویت بنیه های
اقتصاد معیشتی عشایر چرخه زندگی انها با چرخه های بزرگ اقتصادی و گردشگری منطقه
پیوند زده شود. برای
این منظور در گام نخست مشکلات عشایر منطقه در چرخه طبیعی ان حل و فصل شود.

ساماندهی زندگی عشایر در
طبیعت به گونه ای انجام شود که بدون برهم خوردن نظم طبیعی ان برای گردشگر قابل
بازدید باشد.

امکان ارایه خدمات و
استقرار وپذیرایی از گردشگر در جامعه عشایری ایجادشود0

بازار عرضه محصولات
وتولیدات صنایع دستی به گردشگر دیده واجرا شود.

هرسال جشنواره عشایرمنطقه
با کمک نهادهای فرهنگی برای معرفی محصولات اقتصادی وایجاد ارتباط فرهنگی برگزار
گردد.

در خصوص ارتباط جوامع
شهری باعشایر از طریق رسانه ها ونهادهای فرهنگی برنامه ریزی شود.

4-جاذبه
های تجاری

برمبنای متون تاریخی
اقتصاد سیستان دارای دوشاخصه اصلی بوده است یکی از شاخصه های تاریخی اقتصاد سیستان
علاوه بر کشاورزی ودامداری گذر راه های تجاری بوده که به نقل کتاب تاریخ سیستان
زنگ کاروانها مدام به گوش می رسید یک شاخه از راه ابریشم وراه ادویه از سیستان می
گذشته است.ویژگی تاریخی تجارت در
سیستان هرچند با مرزبندیهای استعماری در منطقه اسیب دید ولی شواهد عینی وورود
مداوم کالا ها تجاری بیانگر تداوم جایگاه تاریخی راه های تجار ی سیستان است که
نسبت به زمان برای تقویت بنیه های اقتصادملی باید ساماندهی وقانونمند شود.

طرح منطقه ویژه تجاری
زابل بدون تردید در فرایند توسعه منطقه تاثیر عمیقی برجای خواهد گذاشت بنابرایت
شایسته است که در تمامی طرحهای بزرگ منطقه دیدگاه برنامه ریزی با نگاه توسعه
پایدار و لحاظ تمامی منابع وتوانمندیها برای بهر گیری دراز مدت واصولی همسو شود :

1-4- شناسایی حلقه های مشترک
تجارت وبازرگانی ‌ ‌ و صنعت گردشگری برای ارایه برنامه تلفیقی ومشترک ‌ در توسعه
بلند مدت منطقه.

2-4-تشویق سرمایه گذاری در
بخشهای مختلف ‌ ‌ زیربنایی وخدمات رسانی با برنامه سرویس دهی چند ‌ ‌ جانبه به
بازرگان وگردشگر .

3-4-هدایت اقامتگاها و
ایستگاهای بین راهی برای استقرار در محوطه هایی مانند شهرسوخته با رعایت
استانداردها وکاربری توامان برای گردشگر وبازرگان.

4-4-تعریف برنامه برای اوقات
فراغت بازرگانان.

5-5- جاذبه های فرهنگی نهفته:

1-5-طراحی واجرای پارک
اساطیرملی با ساخت ‌ ‌ تندیسهایی از قهرمانان شاهنامه و نقاشیهای رویدادهای ‌
اسطوره ای با معرفی فارسی- انگلیسی

2-5-اجرای پارک مشاهیرسیستان
با ساخت تندیس ومعرفی دو زبانه .

3-5- معرفی ونمایش برخی از
شاخصه های فرهنگی ‌ ‌ وعلمی منطقه درقالب ما کت مانند اسیاهای بادی؛ ‌

اسیابها؛ اطرلاب زورقی
ابوسعیدسجزی؛ خارخانه ها؛ ‌ شاخصه های معماری؛ گربه روها ؛شبکه
های ابرسانی ‌

و..

4-5- ایجاد جاذبه برای
سیستانیهای مهاجر به خراسان

‌ وشمال کشور برای بازدید
از منطقه.

 

5-5- ساماندهی کوه خواجه
ودریاچه هامون برای ‌ ‌ جذب جامعه زرتشتیان جهانی از منظر بازدید وحتی ‌ ‌ سرمایه
گذاری .

6-5- احیا بخشهایی از محوطه
های باستانی مطرح مانند ‌ ‌ شهر سوخته وایجاد موزه باز صحرایی واحیا چرخه ‌ ‌ هایی
از زندگی اجتماعی ویااقتصاد معیشتی و صنعتی ‌ ‌ انها برای بالا بردن سطح جاذبه های
گردشگری در ‌ ‌ منطقه.

7-5- احیا صنایع سنتی شناخته
شده از دوران باستان تا ‌  معاصر در یک محوطه وارایه محصولات
تولیدشده.

8-5-..

6- جاذبه های شهری

1-6- ساماندهی بازار زابل از
منظر امنیت ؛ نظم در ‌ ‌ سرویس دهی؛ بهداشت؛ حضور راهنمای مسلط به زبان ‌ خارجی

2-6- تعریف تسهیلات برای
گردشگرو مهمانان.

7- جاذبه های باستانی
وتاریخی

از منظر باستانشناسی و
محوطه های تاریخی دشت سیستان ایران به طو رخاص دربردارنده اثاری از ادوار مختلف
شناخته شده است که هر کدام در نوع خود در سطح فلات ایران یگانه اند وبدون سرمایه
گذاری وحتی بصورت بکر ودست نخورده از منظر فرهنگی وپژوهشگری در سطح بین المللی
وملی علاقه مندان زیادی رابه خود اختصاص داده است  

 

کلمات کلیدی :

» نظر