سیستان سرزمین شگفتیها و مهد دلیران

با سلام

وبلاگ اندیشه سیستانی که هدف اصلی آن معرفی سیستان و سرزمین زابل می باشد اقدام به درج مطالبی به صورت سلسله وار می نماید که گاهی اوقات هم به بعضی مطالب سیاسی >اجتماعی پرداخته می شود.

استان سیستان و بلوچستان در جنوب خاوری ایران از دو ناحیه سرزمینی تشکیل شده است.
سیستان: با مردمی پارسی زبان و بیشتر شیعه
بلوچستان: با مردمی بلوچ زبان و بیشتر سنی

خود بلوچستان به دو ناحیه سرحد و مَکران تقسیم شده است.
سرحد بخش بالایی بلوچستان یعنی خاش و زاهدان جز اینها است.
مکران به چابهار و کرانه های دریای عمان میگویند.
مکرانی ها آمیزه ای از بومیان براهویی (دراویدی)‌تبار و غیره با بلوچها هستند و گویش بلوچی ایشان هم با بلوچی سرحد متفاوت است.
سرحدیها تبارشان بیشتر به بلوچ های اصلی که به این ناجیه آمدند نزدیک است.
بلوچها که یک تیره ایرانی تبار و ایرانی زبان هستند در زمان سلجوقیان بخاطر ترکتازی و تاراج سلجوقیها از نشیمنگاه خود در جنوب کوه های البرز کوچیدند و رفته رفته به جنوب و از راه کویر به بلوچستان آمدند. پیش از آمدن ایشان باشندگان بلوچستان بیشتر از تیره براهویی بودند. براهویی ها زبانشان با مردم سیاه تبار جنوب هندوستان یعنی دراویدی ها خویشاوندی دارد.

استان سیستان و بلوچستان با وسعتی حدود 187502 کیلومتر مربع، در جنوب شرقی ایران و در مختصات جغرافیایی بیست و پنج درجه و سه دقیقه تا سی و یک درجه و بیست و هشت دقیقه عرض شمالی و پنجاه و هشت درجه و چهل و هفت دقیقه تا شصت و سه درجه و نوزده دقیقه طول شرقی واقع شده است. این استان پهناور در سمت شرق با کشور پاکستان 900 کیلومتر و با کشور افغانستان 300 کیلومتر مرز مشترک دارد؛ در قسمت جنوب با دریای عمان به طول تقریبی 270 کیلومتر مرز آبی دارد و از قسمت شمال و شمال غرب با استان خراسان به طول 190 کیلومتر و در قسمت غرب با استان کرمان به طول 580 کیلومتر و با استان هرمزگان به طول 165 کیلومتر همجوار است. این استان از دو ناحیه سیستان و بلوچستان تشکیل یافته است که از لحاظ طبیعی با یکدیگر کاملاً متفاوتند. ناحیه سیستان هشت هزار و صد و هفده کیلومتر مربع، در قسمت شمالی این استان قرار دارد و حوزه مسطح و مسدودی است که از آبرفت‌های دلتای قدیمی و فعلی رود هیرمند تشکیل شده است. ناحیه بلوچستان به مساحت صدو هفتاد و نه هزار و سی‌صد و هشتاد و پنج کیلومتر مربع منطقه وسیع کوهستانی است که حد شمالی آن کویر لوت و حد جنوبی آن دریای عمان است.مرزهای طولانی آبی و خشکی استان با کشورهای افغانستان، پاکستان و کشورهای حوزه خلیج فارس، موقعیت ویژه‌ای را به آن بخشیده و سبب ایجاد شرایطی خاص شده است. چندگانگی و تنوع مذهبی، گویش‌های مختلف و نمود تعلقات قومی و قبیله‌ای از دیگر ویژگی‌های اجتماعی این استان است. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری استان سیستان و بلوچستان سال هزار و سیصد و هفتاد و پنج دارای هفت شهرستان، بیست و نه بخش، شانزده شهر، نود و دو دهستان و شش هزار و سی و هشت آبادی دارای سکنه بوده است. شهرستان‌های آن عبارتند از: ایرانشهر، چابهار، خاش، زابل، زاهدان، سراوان و نیک شهر.

                                              تا گفتاری دیگر در این باب

کلمات کلیدی : سیستان شناسی